Özel Hukuk Nedir? Özel Hukukun Dalları Nelerdir?
Özel hukuk nedir? Yanıtı merak edilen en önemli sorular arasında yer almaktadır. Daha çok üniversitelerde Hukuk dersi almaya yeni başlamış öğrenciler tarafından araştırılır. Ancak bu demek değildir kivatandaşlar da özel hukuk hakkında bilgi sahibi olmak istemesinler.
Özel hukuk nedir? Hukukun dalları arasında yer alan özel hukuk, kamu hukuku ve karma hukuk gibi hukuk dalları arasında yer almaktadır. Daha önce kamu hukuku nedir sorusunun yanıtını sizlerle paylaşmıştık. Şimdi de özel hukukun detaylandırılmasını sağlayacağız. BilgiBilgi yorumlarına konu hakkında bilgilerinizi siz de dahil edebilirsiniz.
Özel Hukuk Nedir?
Özel hukuk nedir? Özel hukuk, kişiler arası ilişkileri ve bunun yanında, kişilerin zaman zaman da devletle olan ilişkilerini düzenleyen hukuk dalı olarak tanımlanabilmektedir. Kişilik ilkesi, özel hukukun şartı olarak belirtilebilmektedir. Ancak kişiler, özel hukuku ilgilendiren ilişkilere girip girmeme konusunda serbesttirler.
Özel hukukun özelliklerini maddeler halinde, özel hukuk nedir sorusunun yanıtlarını verirken sizlerle paylaşalım.
• Kişilerin birbirleri ile olan ilişkilerini, eşitlik ve irade serbestisi kurallarına göre düzenler
• Özel hukuka dayalı ilişkiler çift taraflıdır. Söz konusu bir özel hukuk ilişkisinin ortaya çıkması için tarafların karşılıklı anlaşmaları gerekir.
• Tarafların ilkesi ve irade serbestisi özel hukuk kapsamında geçerlidir.
• Özel hukukta, tarafların yapmış olduğu işlemlerin hukuka uygun olup olmadığına dair bir karine yoktur.
• Özel hukukta, taraflar, kendi iddialarını ispatlamakla yükümlüdür.
• Özel hukukun özellikleri arasında, kimsenin resen icra hakkına sahip olmadığını, haklı olan kişilerin dahi haklarını alabilmek için mahkemeye başvurmalarının gerektiğini belirtmeliyiz.
Özel Hukukun Dalları
Özel hukukun dalları ile alakalı çok sayıda soru ile karşılaşabilmeniz mümkündür. Bu nedenle, söz konusu özel hukukun dalları hakkındaincelememizi maddeler halinde yapalım.
• Medeni Hukuk: Medeni hukuk, kişilerin birbirleri ile olan ilişkilerinin büyük bir kısmını düzenleyen özel hukuk dalları arasında yer almaktadır. İnsanların kendi aralarındaki ilişkileri ve bununla birlikte, bazen dolaylı; bazen de doğrudan devletle olan ilişkilerini düzenleyen hukuk dalıdır.
1 Ocak 2002 tarihli Türk Medeni Kanunu, medeni hukukun temel kaynağıdır. Bununla birlikte, medeni hukukun da dört temel dalı olduğunu belirtmemiz gerekmektedir. Bunları da gözden geçirecek olursak:
– Kişiler Hukuku: İçerisinde gerçek ve tüzel kişiler ile birlikte, bu kişilerin durumlarını da barındıran medeni hukuk dalı kişiler hukukudur. İkametgah, doğum, ölüm, evlilik, bekarlık… Kişiler hukukunun alt konularını oluşturmaktadır.
– Aile Hukuku: Aileyi ilgilendiren konularda yasal düzenleme ve kanunları içerisinde barındıran, medeni hukukun alt dalı aile hukukudur. Evlenme, boşanma, nişanlanma, velayet, akrabalık ilişkileri, aile hukukunun ilgilendiği konulardır.
– Miras Hukuku: Kime, nasıl ve hangi şartlarda mirasın kalacağını düzenleyen medeni hukuk alt dalı miras hukukudur. Miras, muris, mirasçı, miras sözleşmesi ve vasiyetname gibi kavramlar, miras hukukunun ilgilendiği kavramlar arasında yer almaktadır.
– Eşya Hukuku: Eşyalar üzerinde, kişilerin hak ve sorumluluklarını düzenleyen medeni hukuk alt dalı eşya hukukudur. Mülkiyet, gayrimenkul, menkul ve rehin gibi kavramlar, eşya hukukunu ilgilendirmektedir.
• Borçlar Hukuku: Özel hukuk dalları arasında yer alan borçlar hukuku, borç ilişkilerini düzenlemektedir. Medeni hukukun devamı niteliğinde olan borçlar hukukunun uygulanabilmesi için birden fazla unsur gerekmektedir.
Çünkü borç, bir ilişkidir. Alacaklı, borçlu ve edim, borçlar hukukunun uygulanabilmesi için bulunması gereken unsurlardır. Söz konusu borcun konusu edim olarak isimlendirilmektedir. Borçlar kanununun yürürlüğe girdiği son tarih: 1 Temmuz 2012’dir.
• Ticaret Hukuku: Özel hukukun dalları arasında yer alan ticaret hukuku, kişiler arasındaki ticari ilişkileri düzenler. Beş kitaptan oluşan ticaret hukukunun temel kaynağı Türk Ticaret Kanunu’dur. Ticaret hukukunun dalları:
– Sigorta hukuku
– Deniz ticareti hukuku
– Kıymetli evraklar hukuku
– Şirketler hukuku
– Ticari İşletme hukuku
• Devletler Özel Hukuku: Uyrukları farklı olan kişilerin, özel hukuk bağlamında hangi devletin kanunlarından yararlanacağını düzenleyen kurallar bütününe devletler özel hukuku adı verilmektedir.
Farklı uyruklarda bulunan iki kişinin, özel hukuk bağlamındaki işlemleri sırasında hangi devletin kanunlarının uygulanacağı ile ilgilenen özel hukuk dalı, devletler özel hukukudur. Devletler özel hukukunda dikkate alınması gereken üç nokta bulunmaktadır:
– Uyruk: Kişileri ya da diğer şeyleri devlete tabi tutan şey uyruktur. Bir kişi hangi devlet uyruğunda ise o devletin vatandaşıdır.
– Yabancılar Hukuku: Bir devletin, kendi vatandaşları için koymuş olduğu hukuk kurallarının tamamı, yabancılar için geçerli değildir. Yabancıların yararlanacağı haklara genel olarak yabancılar hukuku adı verilmektedir.
– Kanunlar İhtilafı: Hangi ülke kanun ve mahkemesinin yetkili olacağı ile ilgilenir.
Özel hukuk nedir sorusunun yanıtlarını anladığınızı tahmin etmekle birlikte,takıldığınız noktaları konu altına yorum olarak yazabilirsiniz.