Ünsüz Yumuşaması Nedir? Ünsüz Yumuşaması Örnekleri
Bu yazımızda sizlere ünsüz yumuşaması ile ilgili bilgilerden söz edeceğimizi belirtmemiz gerekmektedir. İlk olarak ünsüz yumuşaması nedir sorusunun yanıtına bakacağız, sonrasında da ünsüz yumuşaması örnekleri ile ilgili bilgilerin aktarımını gerçekleştirmeye çalışacağımızı belirtmemiz gerekmektedir. O halde zaman kaybetmeden, ünsüz yumuşamasını anlatmaya başlayalım:
Ünsüz yumuşaması nedir? Sert ünsüz ile biten bir Türkçe kelimenin sonuna, ünlü harf ile başlayan bir ek gelecek olursa, kelimenin sonundaki sert ünsüz yumuşamakta, ve bir yumuşak ünsüze dönüşmektedir. İşte bu duruma ünsüz yumuşaması adı verilmektedir. Ünsüz yumuşaması örneklerini aktarmadan önce, ünsüz yumuşamasına neden olan sert ünsüzleri hatırlayalım: p, ç, t, k harfleri ile biten kelimeler ünsüz yumuşamasına uğrarlar, ve ünsüz yumuşaması nedir sorusunun yanıtına neden olurlar. P = b, ç = c, t = d, k = g haline dönüşür. Gelin ünsüz yumuşaması örneklerini gözden geçirelim:
Ünsüz yumuşaması örnekleri:
Kitap + ı = Kitabı
Bebek + i = Bebeği
Kireç + e = Kirece
Kağıt + ı = Kağıdı
Tabak + a = Tabağa
Kaset + i = Kasedi…
Bunun gibi ünsüz yumuşaması örneklerini çoğaltabilmemiz mümkündür.
Ünsüz yumuşamasına uğrayamayan bazı sözcükler de yok değildir. Ünsüz yumuşamasına uğraması durumu söz konusu olmayan durumları şu şekilde açıklayabiliriz:
Tek heceli bazı kelimelerin ünsüz yumuşaması yaşaması halinde, tek heceli olan kelimenin anlamı değişeceğinden ötürü ünsüz yumuşaması kuralına uyulmamaktadır. Bir de, Türkçe’ye yabancı kelimelerin girmesi durumu da söz konusu olmakla birlikte, bu kelimelerin ünsüz yumuşamasına uğramadığını belirtmemiz gerekir. Mesela Cumhuriyet kelimesine i harfi eklendiğinde de Cumhuriyeti olarak kelimenin aslını koruduğunu rahatlıkla görebiliriz.
Renk -i = rengi