Sözcükte anlam soruları genellikle, bir sözcüğün cümle içerisindeki anlamına yönelik olarak sorulmaktadır. Çünkü Türkçe’de genellikle bir sözcük tek başına bir anlam ifade etmemektedir. Bu nedenle sözcükte anlam sorularında, bir cümle verilir ve bu cümle içerisinde bir sözcüğün anlam bakımından incelenmesi istenir. Burada amaç aslında soruyu çözen kişinin anlama yeteneğini ölçmektir. Bu noktada sizlere kısaca, sözcükte anlam konu anlatımını gerçekleştirmeye çalışacağız. Sözcükte anlam genel olarak Türkçe’de ikiye ayrılmaktadır.

1_Gerçek anlam
2_Mecaz anlam

Gerçek Anlam

Gerçek anlam, bir sözcüğün, sözlüğe bakıldığında görülen ilk anlamıdır. Yani, bir sözcüğü duyduğumuzda, o sözcüğün aklımıza gelen ilk anlamı, o sözcüğün gerçek anlamıdır.

• Babam marketten her sabah gazete alırdı
• Eve gelirken ekmek almayı unutma
• Haftasonu sinemaya gidelim mi?
• Oynarken kafasına top gelmiş
• Kazada ölenlerin sayısı 25’e yükseldi

Yan Anlam

Sözcükte anlam konu anlatımı içerisinde yan anlam yer alıyor olsa da, sözcükte anlam soruları içerisinde yan anlam ile çok sık karşılaşılmamaktadır. Ama biz yine de yan anlam hakkında bilgi sahibi de olmalıyız. Yan anlam, gerçeğe bağlı olarak bir sözcüğün kazanmış olduğu diğer anlamlardır. Daha kolay anlaşılabilmesi için yan anlamı, bir sözcüğün, insandan alınarak doğaya aktarılan anlamı şeklinde tanımlayabiliriz.

• Bacağımı sehpanın ayağına çarptım
• Biberler, verdiğim suyu kana kana içtiler

Mecaz Anlam

Sözcükte anlam sorularında mecaz anlam genellikle, gerçek anlamın dışında kalan anlam şeklinde sorulmaktadır. Mecaz anlam, bir sözcüğün, gerçek anlamından çıkıp, yan anlamı da aşarak tamamen farklı bir anlam kazanması durumudur. Genellikle yan anlam ile karıştırılmakta olsa da mecaz anlam, hem gerçek anlam, hem de yan anlamdan oldukça farklıdır. Bir sözcüğün yeni bir anlam yüklenmiş hali olarak da mecaz anlamı tanımlayabiliriz.

• Galatasaray, 2019 Şampiyonlar Ligi şampiyonluğuna göz kırpıyor.
• Gideceğin yere beni de götür ama sana ayak bağı olduğumu düşünme
• Üç kuruşluk insanlar için üzülüp ağlamana değer mi

Terim Anlam

Sözcükte anlam konu anlatımını gerçekleştirirken sıra terim anlama geldiğinde, bir sözcüğün terim anlama sahip olması için ilk olarak bir gerçek anlamının bulunması gerektiğini belirtmeliyiz. Sonrasında ise gerçek anlamı olan bir sözcüğün özel bir alanda ya da meslekte kendine has kullanımının söz konusu olması durumuna terim anlam denildiğini söyleyebiliriz.

• Karenin iç açıları toplamı 360 derecedir
• Ünlem, şaşkınlık, heyecan ya da öfke bildiren cümlelerin sonunda kullanılır